Böbrek fonksiyonlarının ve gut hastalığı olasılığının değerlendirilmesi ve gut hastalarının izlenmesi amacıyla kullanılır.
Ürik asit, pürin metabolizmasının son ürünüdür. İnsan vücudunda yaklaşık 1,2 gram kadar ürik asit bulunur. İnsan vucudunda bulunan ürik asit, besinlerle alınan nükleoproteinlerin yıkılımından, endojen nükleoproteinlerin yıkılımından ve endojen pürin nükleotidlerin yıkılımından kaynaklanır. İnsan vücudunda bulunan ürik asitin %60 kadarı her gün atılıp, yeniden üretilerek yenilenir. Ürik asitin üretildiği en önemli organ karaciğerdir. En önemli atılım yolu böbrekler olmakla birlikte aynı zamanda az da olsa salgılarla barsak boşluğuna ulaştırılmakta ve dışkı yoluyla atılmaktadır.
Gut hastalığına sebep olan hiperürisemi, ürik asit üretiminin artmasına , atılımın azalmasına veya her ikisinin de aynı anda gerçekleşmesiyle olur.
Ürik asit üretimini spesifik olarak Lesh-Nyhan sendromu veya glikojen depo hastalıkları tetikler. Ayrıca bazı ilaçlarında ( siklosporin ve niasin) etkilediği görülmüştür. Kronik böbrek yetmezliği, hipotiroidizm, psoriazis, sarkoidozis ve kurşun zehirlenmesi de ürik asit seviyesini arttırır. Alkol kullanımı da ürik asit üretimini arttırır.
Ürik asit yüksekliği tek başına gut hastalığı teşhisi için yeterli değildir. Gut hastalığı hiperürisemisi olan kişilerin %10-15 inde görülür. Gut hastalığı dışında hiperürisemi'de 3 tip böbrek hastalığı görülmektedir. Bunlar akut ürik asit nefropati, nefrolithiazis, kronik ürat nefropatidir.
Ürik asit düşüklüğü pürinden fakir beslenmeye bağlı olabildiği gibi (az pürin içeren besinler süt ve türevleri, yumurta, ekmek, tahıllar, orta miktarda pürin içeren besinler et, balık, tavuk, kuru baklagil, mantar, ıspanak, karnabahar, kuşkonmaz, yüksek miktar pürin içeren besin sakatat, av etleri, havyar, ançüez), Wilson hastalığı, Falcon sendromu,bazı maligniteler, ağır yanıklar, AIDS, diabetes mellitüs gibi hastalıklara bağlı olabilir. X-ray kontrast madde kullanımıda düşürebilir.
Normal Değerleri;
0 - 15 yaş 2,0 - 6,0 mg/dL
16 - 65 yaş erkek 3,5 - 7,2 mg/dL
16 - 65 yaş kadın 2,5 - 6,0 mg/dL
>65 yaş erkek 3,5 - 8,5 mg/dL
>65 yaş kadın 2,5 - 6,5 mg/dL
Numune sarı veya kırmızı kapaklı tüpe en az 2 mL olacak şekilde alınır. 10 dk. dinlendirilir ve 4000 devirde 5-6 dk. santrifüj edilildikten sonra çalışılır. Açlık kanı olması önerilir.
Çalışma yöntemi; Otoanalizör, enzimatik
Normal Değerleri;
0 - 15 yaş 2,0 - 6,0 mg/dL
16 - 65 yaş erkek 3,5 - 7,2 mg/dL
16 - 65 yaş kadın 2,5 - 6,0 mg/dL
>65 yaş erkek 3,5 - 8,5 mg/dL
>65 yaş kadın 2,5 - 6,5 mg/dL
Numune sarı veya kırmızı kapaklı tüpe en az 2 mL olacak şekilde alınır. 10 dk. dinlendirilir ve 4000 devirde 5-6 dk. santrifüj edilildikten sonra çalışılır. Açlık kanı olması önerilir.
Çalışma yöntemi; Otoanalizör, enzimatik