Kadınlarda hormonal dengenin değerlendirilmesi, erkeklerde feminizasyon bulgularının sebebinin araştırılması sırasında kullanılır. Ayrıca yardımlı gebelik uygulamaları sırasında, ovulasyon indüksiyonunun takibi için seri ölçümler yapılmaktadır. Daha seyrek olarak da kadınlarda ve erkeklerde estradiol üreten tümör olasılığının araştırılması sırasında ihtiyaç duyulur.
Biyolojik olarak en potent endojen östrojendir. Başlıca üretim yerleri, overler, testisler ve plasentadır. Hamile olmayan kadınların kanında estron(E1) ve estradiol (E2) olmak üzere 2 östrojen bulunur. Kadınlarda, kadınsı özelliklerin gelişimi ve devamını sağlamanın yanı sıra üreme fonksiyonu açısından da çok önemli rol oynar.
Menopoza girmemiş kadınlarda kan estradiol konsantrasyonu menstruel siklus boyunca önemli ölçüde dalgalanma gösterir. Foliküler dönemin başlangıcında en düşük seviyesinde bulunan estradiol seviyesi ovulasyon hemen öncesinde maksimum seviyede bulunur. Menstruel siklusun üçüncü gününde yapılan ölçüm sonucu, bazal estradiol seviyesini gösterir. 14. günde ani bir yükseliş beklenir. Bu yükseliş olmaması siklusun ovulasyonsuz geçmekte olduğunu düşündürür. Bu olayı doğrulamak amacıyla 21. günde progesteron analizine başvurulur.
Kadınlarda hipogonadizm serum estradiol konsantrasyonun beklenen seviyenin altında olması ile karakterize bir klinik tablodur.
Polikistik over sendromu'nda adet düzensizliği ile birlikte, kan estradiol konsantrasyonun yüksekliği dikkati çeker.
Erkeklerde jinekomasti ve feminizasyon bulgularının değerlendirilmesi sırasında estradiol ölçümüne ek olarak testosteron ve böbreküstü bezi kaynaklı androjen ölçümleri de yapılır.
Oral kontrasepif kullanımı endojen estradiol üretiminin düşmesine, klomifen kullanımı ise yükselmesine neden olur. Ancak oral kontraseptiflerde bulunan estrojenler interferans yaratarak serum estradiol ölçüm değerinin yüksek bulunmasına yol açabilir.
Normal değerler
Erkek <12 yaş 2,0-20,0 pg/mL
>12 yaş 7,6-42,6 pg/mL
Kadın 0-12 yaş 2,0-27,0 pg/mL
Foliküler faz 12,5-166,0 pg/mL
Pik 85,8-498,0 pg/mL
Lüteal Faz 43,8-211,0 pg/mL
Postmenopoz <5,0-54,7 pg/mL
Numune Kırmızı veya sarı kapaklı tüpe alınmalı en az 10 dk dinlendirilmeli, 4000 devirde 6-7 dk santrifüj edilerek çalışılmalıdır. Numunenin alındığı sırada son adet döneminin not alınması sonucun değerlendirilmesi açısından önemlidir.
Çalışma yöntemi ECLIA.
